Extinction Rebellion X Beethoven

In het kantoor van 24classics, onder de rook van de Zuiderkerk, komt cellist Sanne Bijker langs voor een minicollege over Beethoven en het klimaat. Sanne is cellist, artistiek leider van het Cello Octet Amsterdam, werkt voor de Chopin Stichting en geeft ook nog eens les. Je kunt Sanne kennen van de klimaat demonstraties op A12. Zij is één van de musici die het initiatief hebben genomen om daar de zevende symfonie van Beethoven te spelen, zij aan zij met de Rebellen van Extinction Rebellion en ook op andere plekken waar een ander geluid moet klinken. 

Sanne: ‘Dit wordt een vurig pleidooi voor de combinatie van schoonheid en burgerlijke ongehoorzaamheid: op 11 maart en 27 mei was ik met een heel orkest op de A12 om daar met Extinction Rebellion te eisen van de overheid dat ze stoppen met fossiele subsidies. We speelden het tweede deel van de Zevende Symfonie van Beethoven. Ik wil vertellen waarom we dat gedaan hebben. Het wordt eigenlijk een vurig pleidooi voor de combinatie van schoonheid en burgerlijke ongehoorzaamheid.

Een orkest staat voor ons symbool voor een democratie, een goed werkende democratie waarin elke stem telt. Doordat we geen dirigent hadden, wordt er ook echt naar elkaar geluisterd. Daarnaast staat een orkest voor schoonheid en schoonheid gaat met het huidige klimaatbeleid in een rap tempo verloren. Het orkest heb ik met Maartje Wortel en Marije de Waard geïnitieerd en gemobiliseerd. In maart waren er 60 muzikanten en in mei waren dat er al 80. Uit het hele land en van alle leeftijden. Professioneel en amateur. Veel van de muzikanten zag ik daar voor de eerste keer.

Beethoven en de verbeeldingskracht
Beethoven laat eigenlijk zien wat je kunt bereiken met verbeeldingskracht. Beethoven was al vrijwel helemaal doof toen ie de zevende symfonie schreef, en daar worstelde hij natuurlijk enorm mee. Het is vreselijk als je als componist doof wordt. Hij was er somber over, heel gefrustreerd, maar toch bleef hij z’n gevoelens uiten in muziek. Hij bleef componeren en dankzij een enorm voorstellingsvermogen was hij toch in staat om iets heel moois te maken. En dat is ook wat we van de overheid vragen.

Ook de tweede keer, in mei, speelden we de zevende symfonie van Beethoven. De overheid is nog steeds niet gestopt met fossiele subsidies, dus we vonden eigenlijk: we moeten de boodschap herhalen, maar dan luider. Dus met een groter orkest. 

82 miljoen fossiele subsidie per dag
Het gaat om tot 30 miljard fossiele subsidies per jaar, hè, dat is per dag 82 miljoen.Het is vijf keer zoveel dan er in de rijksbegroting is opgenomen voor klimaatbeleid maar het is ook acht miljard minder dan de winst van Shell vorig jaar, dus in alle opzichten zijn die fossiele subsidies absurd.

Ik geloof heel erg in de uitspraak: alles wordt twee keer gemaakt, één keer in verbeelding, één keer in werkelijkheid. Wat we nu nodig hebben is ons samen af te vragen: wat is een goede toekomst? In welke wereld willen we leven? En als je daar een voorstelling van hebt, dan is het ook veel duidelijker wat er nu nodig is om te doen. Extinction Rebellion groeit heel snel nu en om goed te kunnen groeien, moet je zorgen dat mensen goed geïnformeerd zijn en moet je ook goed voor elkaar zorgen. Het is een ontzettend liefdevolle organisatie, waarbij, nogmaals, iedereen welkom is. Als je liever niet een snelweg blokkeert dan kun je zoveel andere dingen doen en dan mag je er ook gewoon naast gaan staan.

Klassieke muziek is waar wij in thuis zijn maar het biedt ook de mogelijkheid om uit te breiden. Op de A12 waren ook andere muziekoptredens, andere genres. Binnen XT hebben we sinds kort ook XR Musicians, daar kunnen allerlei muzikanten zich aansluiten die actie willen voeren met muziek.

Met muziek kun je  iets aankaarten zonder over woorden te struikelen, zonder over feiten te struikelen. Het gaat op een gevoelsniveau en het is denk ik heel belangrijk om te zorgen dat we abstracte nieuwsberichten of rapporten en cijfers, ook invoelbaar maken’. 

Wat hebben we geleerd in dit minicollege?
1. Beethoven was doof maar gebruikte zijn verbeeldingskracht om te componeren.
2. Als je speelt zonder dirigent, wordt je gedwongen goed naar elkaar te luisteren.
3. Je kunt je – als amateur of professional- aansluiten bij XR musicians. Hoe meer hoe beter!

Wil je het hele verhaal van Sanne de Bijker horen? Luister dan naar de Podcast Minicollege!