Het lied van de kinderen van de sterren

Op zaterdag 19 januari zingen het Groot Omroepkoor en het Nationaal Jeugdkoor in het concertgebouw Le chant des enfants des étoiles, van Unsuk Chin (Korea, 1961). Chin geldt als een van de meest gevierde componisten van het moment, wat de jonge, glorievolle geschiedenis van dit lied alleen maar kan bevestigen. Drie jaar geleden beleefde Le chant zijn première in Zuid-Korea en sindsdien werd het stuk over de hele wereld met enthousiasme ontvangen.
 
Het is inderdaad een prachtig werk, en als we de componist mogen geloven het meest toegankelijke uit haar oeuvre. Luister bijvoorbeeld naar het derde deel met die sprookjesachtige lijn voor het jongenskoor.

Zo lijkt Chin zeker te zijn geslaagd in haar opzet om met Le chant een stuk te schrijven dat “onmiddellijk kan worden begrepen” door iemand “die geïnteresseerd is in muziek en bereid is zich een klein half uur te concentreren” (genereus, want een uitvoering van Le chant des enfants des étoiles neemt zo’n 40 minuten in beslag).
 
Het voornaamste doel van Chin –muziek te schrijven “van een bepaald intellectueel niveau die tegelijkertijd communiceert met het publiek”– wordt misschien wel het duidelijkst verbeeld door haar muziekschrift. De muzikale ideeën die ze in haar kleine notitieboek met gebruik van pijlen, getallen en noten in verschillende kleuren neerpent, zijn nauwelijks als muziek te interpreteren maar vormen toch een kunstwerk op zich. Hier nog een keer dat derde deel, maar dan in zijn rudimentairste vorm:

On foot I had to walk through the universe. Het is de Engelse vertaling van een gedicht van Edit Södergran die hier wordt getoonzet. In voorbereiding op het componeren van Le chant des enfants des étoiles verzamelde Chin zo’n honderdvijftig literaire bronnen die betrekking hebben op de kosmos. Die selectie is uiteindelijk sterk uitgedund waarna er nog twaalf andere teksten van onder meer Pessoa en Shelly hun weg naar het libretto gevonden.
 
De sferische thematiek van Le chant des enfants des étoiles komt voort uit Chins gewoonte om iedere werkdag af te sluiten met het lezen van een boek of het kijken van een filmpje over de ontstaansgeschiedenis van het heelal. Dergelijke materie zet de zaken in perspectief en bracht de componist tot het beeld van een mensheid die zichzelf gevormd heeft uit het stof van de kosmos: we zijn allemaal kinderen van de sterren. Er schuilt een bepaalde hoop in die gedeelde oorsprong, zo meent Chin, die de première van Le chant het liefst vertolkt had gezien door jongenskoren uit Zuid en Noord Korea. Daar is het niet van gekomen, maar het is een mooie gedachte dat zij samen gezongen zouden hebben:
 
Somewhere suspended in space is my heart,
Sparks fly from it, shaking the air
In search of other boundless hearts.

Zaterdag 19 januari – 14:15 uur – Het concertgebouw

Unsuk Chin, Le chant des enfants des étoiles
Claude Debussy, Prélude à l’après-midi d’un faune
Louis Andriessen, Agamemnon

Radio Filharmonisch Orkest
JoAnn Falletta, dirigent
Groot Omroepkoor
Martina Batič, koordirigent
Nationaal Jeugdkoor
Wilma ten Wolde, koordirigent