Interview met Lidy Blijdorp

Door Jan Jansen

‘Eerst heb ik twee weken lang lekker geslapen, net zo lang tot ik niet meer kon!’ 
Een interview met celliste Lidy Blijdorp

Bij 24classics zijn de leden massal mecenassen geworden! Musici hebben onze hulp op dit moment hard nodig en daarom wordt er bij 24classics elke maand een musicus uitgekozen die door middel van een donatie wordt gesteund en in het zonnetje wordt gezet. Deze maand hebben de 24classics leden celliste Lidy Blijdorp spontaan uitgekozen voor de eerste donatie. Ik sprak met Lidy via skype over haar eigenaardige nieuwe hobby’s, de sprookjeswereld van Ravel en het schrijven van Haiku’s.

Lidy, hoe gaat het met je?
‘Ja goed, het is weer een beetje aan het beginnen allemaal!’

Hoe heb jij deze tijd ervaren?
‘Eerst heb ik gewoon heel veel geslapen en uitgerust. Na een tijdje begon ik het toch wel een beetje te missen om concerten te geven, maar toen hebben we een paar livestreams gedaan. Één in de lege zaal van de Doelen en één in het Concertgebouw en dat was toch ook wel bijzonder om te doen in zo’n situatie. Die gebouwen stonden helemaal tot onze beschikking en we konden er een paar dagen lang repeteren. Dat was ook wel lekker rustig, maar ik zou het zeker leuk vinden als er weer publiek komt.’

Hoe is het om zonder publiek te spelen? 
‘Het is een beetje net zoiets als een cd opname. Je kan het ook vaak overdoen want de streams die ik heb gedaan waren bijvoorbeeld niet direct live. Het was meer een opname die daarna werd uitgezonden. Ik heb er ook één live gedaan bij de Noorderkerk, maar daarbij heb je ook wel het gevoel dat er iemand kijkt. Of je doet in ieder geval net alsof.’

Mis je het ook om voor publiek te spelen?
‘Jazeker, publiek is toch wel belangrijk merk ik. Als er iemand luistert die bijvoorbeeld een stuk hoort wat jij zelf al kent, maar die persoon misschien nog niet, dan speel je het toch anders. Als je voor publiek speelt is het alsof je ze echt meeneemt in het verhaal zodat ze het ook begrijpen. Je zorgt dan dat het echt een overtuigend verhaal is en zonder publiek is dat toch anders.’

Hoe was de periode van thuiszitten voor jou? Heeft het je rust gegeven?
‘Eerst heb ik twee weken lang lekker geslapen, net zo lang tot ik niet meer kon slapen! Dat was dus wel lekker rustig. Sinds twee weken hebben we nu ook van Stadsherstel een plek ter beschikking gekregen in een kerk waar we kunnen repeteren en video’s kunnen maken om te streamen. Dat is eigenlijk heel leuk want omdat iedereen nu heel veel tijd heeft hebben we dagenlang de tijd om rustig te repeteren en ook om dingen daaromheen te doen. We componeren bijvoorbeeld nu ook stukjes voor elkaar. Daar heb je nu allemaal tijd voor dus er komen ook wel weer andere dingen voor in de plek heb ik het gevoel.’

Hoe besteed je je dagen? Heb je bijvoorbeeld ook andere hobby’s ontwikkeld?
‘De eerste weken ging ik vooral hele andere dingen doen! Ik ging de badkamer verven en iemand die een eigen tuin heeft waar die groenten verbouwd een dagje helpen op het land. Ik ging ook de handstand oefenen en heb daarvoor de hele kamer verbouwd. Nu ben ik dus weer meer aan het spelen en de eigenaardige hobby’s verdwijnen langzaam weer een beetje.’

Lukt het je om ritme in je dagen te houden?
‘Mijn leven is normaal ook al best onregelmatig dus het is eigenlijk niet zo’n heel groot verschil.’

Sommige mensen zeggen dat deze tijd hen creatief maakt. Hoe zit dat bij jou? 
‘Er ontstaan wel veel dingen. In dat groepje waarmee we nu repeteren in die kerk zit ook een jazz violiste en die gaat ons nu bijvoorbeeld een beetje jazz leren. En we hadden bijvoorbeeld ook een stukje gezien van Kees van Kooten die haiku’s ging voorlezen en nu schrijven we zelf soms haiku’s aan elkaar en willen we ook stukjes componeren gebaseerd op die haiku’s. Voor dat soort dingen is nu ineens allemaal tijd.’ 

Waarom ben je eigenlijk ooit begonnen met cello spelen?
‘Ik ben begonnen toen ik zes was. Mijn zussen speelden al viool en we gingen een keer naar een concert waar een piano trio speelde, dus piano, viool en cello, en toen zag ik die cello en toen zei ik tegen mijn moeder; dat wil ik! Toen kochten ze zo’n ding voor me en toen ben ik gaan cello spelen.’

En wat betekent de cello nu voor jou?
‘Het lijkt een beetje een manier van communiceren bijna. Heel veel dingen die je niet in woorden kan uitdrukken kan je wel uitdrukken met muziek. Je kan ook soms, als je met mensen samen speelt bijvoorbeeld, mensen een klein beetje leren kennen door hoe ze spelen. Vaak kan je echt iemand leren kennen door hoe die speelt. Dat is wel heel bijzonder.’

Op welke manier leer je iemand dan kennen? 
‘Je speelt een beetje naar hoe je persoonlijkheid is. Het is moeilijk uit te leggen, maar je merkt bijvoorbeeld of iemand heel open is en heel flexibel als je samen speelt. Het hangt natuurlijk ook heel erg van de stijl van een stuk af en of een stuk heel rustig is of heel wild, maar toch kan je iemands temperament ook een beetje leren kennen door de manier van spelen. Je merkt bijvoorbeeld ook of iemand de eerste keer hetzelfde speelt als de vijfde keer of steeds iets ontdekt of zich laat meevoeren door anderen. De manier van spelen is op veel manieren verbonden met hoe iemand in elkaar zit.’

Heb je een favoriet stuk om te spelen en waarom?
‘Ik houd vooral veel van Ravel omdat er achter zijn muziek een soort droomwereld zit die een beetje open gaat als je ernaar luistert. Er zit een hele sprookjeswereld achter zijn muziek. Het is heel gedetailleerd en gestructureerd hoe hij schrijft, maar tegelijkertijd is het heel magisch en dat is een mooie combinatie.’ 

Is dat ook iets waar je jezelf in herkent? 
‘Ik houd altijd wel van dromen. Dat moment wanneer je net wakker wordt en je dan je droom nog een beetje herinnert en dat gevoel dat alles mogelijk is in die droomwereld. Dat heeft wel te maken met die muziek.’

En het gestructureerde en gedetailleerde aspect van de muziek?
‘Nou ik ben niet echt gestructureerd want ik sta nooit op tijd op enzo, maar ik ben wel vaak heel gedetailleerd en heel precies. Ik ben vaak op zoek naar een bepaald soort karakter in de muziek en dat wil ik dan ook precies zo. Dat dan weer wel.’

Je hebt net je eerste album uitgebracht waar ook veel muziek van Ravel op staat. Je kreeg supermooie recensies! Kun je iets vertellen over je cd?
‘Ik speel daarop een duo van Ravel met violiste Rosanne Philippens en een arrangement van Ravel dat ik heb gemaakt voor cello en piano met pianist Julien Brocal. Ik speel ook nog een solostuk van Kodály, een hongaarse componist. Zowel Ravel als Kodály hebben zich laten inspireren door volksmuziek en in het geval van Ravel was dat Spaanse volksmuziek. Ravel heeft altijd een speciale liefde gehad voor Spaanse folklore omdat zijn moeder vroeger altijd voor hem en zijn broer voor het slapen gaan Spaanse volksliedjes zong. De vader van Kodály was stationschef en die nam hem mee naar heel veel plekken met de trein en zo heeft hij allerlei soorten Hongaarse volksmuziek leren kennen. Beiden hebben ze dit vervolgens verwerkt in hun stukken.’ 

Hoe en waar heb je de cd opgenomen? 
‘We hebben de cd vorige oktober opgenomen in Brussel op een plek die ‘Jardin musical’ heet. Dat is een soort zolder waar een pianist woont en die heeft daar een muziek tuin van gemaakt. Elke maand houdt hij daar concerten en hij nodigt dan bijvoorbeeld ook andere artiesten uit zoals schilders en schrijvers. Soms wordt er dan ook een gedicht voorgedragen of worden er een paar schilderijen neergezet. Hij maakt er echt een soort ontmoetingsplek van voor kunstenaars. We hebben daar de cd opgenomen en tussendoor hebben we ook steeds live voor een paar mensen gespeeld. De live optredens hebben we ook opgenomen omdat deze toch vaak anders klinken. Er staan uiteindelijk zowel stukken mét als zonder publiek op de cd.’

De cd heet ‘Journeyers’. Waar komt de titel vandaan? Ben je zelf een reiziger?
‘Ja dat sowieso! Vooral om nieuwe sferen te ontdekken en nieuwe mensen te ontmoeten. Ik heb altijd heel veel van reizen gehouden. Maar ‘Journeyers’ staat niet alleen voor reizen, maar ook voor een soort zoektocht. Eigenlijk is het een beetje die speciale wereld die achter de noten zit waar je naar op zoek bent.’

Is er naast Ravel nog iets of iemand anders die jou inspireert?
‘Ja heel veel! Even denken..Ik had vandaag met pianist Tobias Borsboom een nieuw programma verzonnen. Dat gaat over ‘Le groupe des six’, dat is een groep componisten uit Parijs van begin twintigste eeuw en die wilden muziek maken om mensen door de war te brengen. De componist Satie stak bijvoorbeeld een beetje de draak met de gevestigde klassieke orde en gaf hele gezellige namen aan zijn stukken. Hij had een stuk dat ‘Preludes in de vorm van een peer’ heette en er was er ook één die heette ‘La mer est pleine d’eau’, dat betekent; de zee zit vol water. Debussy heeft ‘La mer’ geschreven en daar is het dan een soort parodie op. Dus Satie en die hele groep van zes probeerden een beetje speels met muziek om te gaan en dat is wel heel leuk. Satie schrijft bijvoorbeeld ook hele grappige dingetjes bij de muziek. Normaal staat er dan piano of crescendo en bij hem staat er dan bijvoorbeeld aan het einde ‘val van je stoel af’ of zoiets. Dat is weer eens wat anders en het wordt wat lichter allemaal. Het is wel mooi dat ze zichzelf niet te serieus nemen en dat probeer ik zelf ook zeker niet te doen!’

Luister je zelf veel naar muziek nu je binnen moet zitten? 
‘Nee niet echt. Ik luister eigenlijk helemaal niet veel.’

En speel je zelf meer? 
‘Nou de eerste twee weken dus niet. Toen heb ik bijna niks gedaan, maar daarna weer wel. Maar dat was eigenlijk vooral omdat die streaming concerten weer begonnen. Ik moest wel, maar toen ik eenmaal bezig was, was het toch wel weer heel leuk. Ik wist niet echt dat ik het miste, dat heb je soms niet door.’

Hoe pak jij het aan als je een nieuw stuk gaat studeren? Ben je kritisch op jezelf?
‘In het begin nog niet echt. Het ligt eraan wat voor stuk het is, maar ik probeer in het begin een beetje te kijken wat de vorm is en wat het verhaal is en dan zoek ik de akkoorden uit. Meestal begint het met hoe je het bijvoorbeeld wilt fraseren, meer muzikaal, en dan komt de precisie daarna pas. Ik zing het bijvoorbeeld ook eerst en dan probeer ik het precies te spelen zoals ik zing, dat soort dingen.’

Hoe ziet de toekomst er voor jou uit na deze crisistijd? Wat zijn je plannen en dromen? 
‘Gewoon doorgaan denk ik!’

Leden van 24classics hebben jou spontaan uitgekozen voor de eerste donatie. Wat vond je daarvan?
‘Heel lief! Ik was heel erg verrast. Ik dacht; Tjonge.. echt super lief natuurlijk! Er wordt gewoon geld uitgedeeld terwijl ik eigenlijk alleen maar kon slapen de laatste tijd!’

Je zei dat je ook wel wilde spelen. Liever wel dan niet? 
‘Ja! Dat ook zeker wel.’ 

Laten we dan iets verzinnen waarbij onze leden op gepaste afstand kunnen blijven.. Waar zou je zin in hebben?
‘Misschien op een bootje of zoiets! En dat de mensen dan aan de kant kunnen luisteren. Dat lijkt me leuk!’

Luister hier naar Lidy’s cd Journeyers:

word ook Kleine Vriend
€4 per maand

meer dan 120 mensen
gingen je voor!