Vijf dirigenten die het stokje overnamen

Wat als een dirigent een schouderblessure heeft of struikelt tijdens een concert en zijn komende concerten niet kan dirigeren? Meestal valt een assistent in of wordt er een vervanger gezocht. Invallen voor een dirigent kan het moment zijn om je eigen carrière een boost te geven. Het overkwam meerdere jonge dirigenten die op deze manier een podium kregen.

Kerem Hasan

De 89-jarige Bernard Haitink verstapte zich onlangs op het podium van het Concertgebouw, na het dirigeren van de Negende van Mahler. Zijn geplande derde concert kon hij vervolgens niet dirigeren. Dit betekende het debuut voor zijn assistent Kerem Hasan (26), die het stokje van hem overnam. De Britse Hasan studeerde piano en directie aan het Royal Conservatoire of Scotland. Hij vervolgde zijn opleiding aan de Hochschule für Musik “Franz Liszt” Weimar en studeert momenteel aan de Zürcher Universität der Künste. Zijn debuutoptreden met het Concertgebouworkest zal hij niet snel vergeten. De geschiedenis leert dat invallen voor een dirigent een goede zet kan zijn voor je eigen carrière.

Bernard Haitink

Bernard Haitink is zelf ook begonnen als invaller. In 1959 overleed de chef-dirigent van het Concertgebouworkest, Eduard van Beinum, plotseling aan een hartstilstand tijdens een repetitie. In 1961 volgt Haitink op 32-jarige leeftijd Van Beinum op en blijft chef-dirigent tot 1988. Hij was daarmee de jongste chef-dirgent van het Koninklijk Concertgebouworkest tot nu toe.

Lorenzo Viotti

De Zwitserse dirigent Lorenzo Viotti heeft al een behoorlijk CV opgebouwd voor een 28-jarige. Hoewel hij aanvankelijk piano, zang en slagwerk studeerde, trad hij toch in de voetsporen van zijn overleden vader Marcello Viotti en begon met dirigeren. Op zijn 25e had hij al enkele grote directieconcoursen op zijn naam staan met als hoogtepunt in 2015 de Young Conductors Award van de Salzburger Festspiele. Indrukwekkende orkesten hebben sindsdien onder zijn leiding gestaan, waaronder het Royal Philharmonic Orchestra, het Leipziger Gewandhausorchester en het Rotterdams Philharmonisch Orkest. In 2016, op 25-jarige leeftijd, kreeg hij de kans van zijn leven bij het Koninklijk Concertgebouworkest toen hij inviel voor dirigent Franz Welser-Möst, die moest afzeggen wegens een schouderblessure. In 2018 stond Viotti opnieuw in het Concertgebouw. Dit keer dirigeerde hij er Stravinsky’s Petroesjka met het Nederlands Philharmonisch orkest. Hij is momenteel chef-dirigent van het Gulbenkian Orchestra in Lissabon.

Karina Canellakis

De 36-jarige Amerikaanse Karina Canellakis wordt vanaf de zomer van 2019 de nieuwe chef-dirigent van het Radio Filharmonisch Orkest. Als violiste maakte ze furore bij de Berliner Philharmoniker, tot chef-dirigent Simon Rattle haar introduceerde in het dirigeervak. Na enige twijfel vanwege haar inmiddels succesvolle vioolcarrière begon ze een paar jaar later aan de dirigentenopleiding van de Juilliard School in New York. Niet lang na haar afstuderen mocht ze aan de slag als assistent van Jaap van Zweden bij het Dallas Symphony Orchestra. Haar doorbraak vond dan ook plaats bij dit orkest toen ze op zeer korte termijn inviel voor Van Zweden voor een uitvoering van Sjostakovitsj’ Achtste symfonie.

Joshua Weilerstein

De Amerikaanse Joshua Weilerstein begon zijn carrière als violist en na zijn afstuderen aan het New England Conservatory soleerde hij met orkesten over de hele wereld; ook was hij concertmeester van het Discovery Ensemble uit Boston. Vanaf 2011 was hij drie jaar lang assistent dirigent van het New York Philharmonic. Inmiddels is hij artistiek directeur van het Orchestre de Chambre de Lausanne. In april 2015 was hij een van de drie kandidaten tijdens de directie-masterclass van Valery Gergiev bij het Koninklijk Concertgebouworkest en in het seizoen 2016/17 maakte hij bij het Concertgebouworkest zijn debuut. Toen dirigent Charles Dutoit eind 2017 opstapte nadat hij was beschuldigd van misbruik, kon hij zijn concerten bij het New York Philharmonic niet dirigeren. Weilerstein greep zijn kans en heeft toen deze concerten overgenomen.